Nieopłacone w terminie należności to jeden z najpoważniejszych problemów, z jakimi muszą się mierzyć przedsiębiorcy w Polsce. Brak wpłaty za dostarczony towar lub wykonaną usługę to dla biznesu ogromny problem, który w poważny sposób może odbić się na finansowej płynności. Firma musi bowiem nie tylko zapłacić podatek, ale także choćby wynagrodzenie dla pracowników. I właśnie po to wprowadzono odsetki ustawowe w polskim prawie. To rozwiązanie, które ma chronić biznes przed stratami. Jaka jest wysokość odsetek ustawowych? Jak właściwie je liczyć? Tego dowiecie się czytając ten artykuł.
Wysokość odsetek ustawowych
Jak to działa? W przypadku, gdy dłużnik nie jest w stanie dostarczyć płatności w terminie za otrzymane świadczenie, wierzyciel ma pełne prawo żądać nie tylko kwoty do zapłaty z faktury, ale także określonych odsetek. Co ważne, wysokość odsetek ustawowych regulowana jest prawnie – więc przedsiębiorca może bez problemu je naliczać. Nawet w sytuacji, gdy opóźnienia w płatności wynikają z czynników, które nie są zależne od dłużnika.
Jaka jest suma odsetek ustawowych? Jest to określone w paragrafie 2 art. 481 kodeksu cywilnego. Oblicza się je na podstawie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego oraz 5.5 punktów procentowych. Co ważne, stopy procentowe, a co za tym idzie, stawki odsetek ustawowych, mogą ulegać zmianie. 
Kiedy naliczane są odsetki ustawowe?
Od którego momentu można naliczać odsetki? Tak naprawdę wierzyciel ma prawo do naliczania należności już od pierwszego dnia następującego po terminie płatności. Czyli – jeżeli zgodnie z fakturą termin płatności przypadał na 25 października, a zobowiązanie pokryte zostało 31 października, to naliczamy odsetki od 26 października.
Ale uwaga! Bardzo istotna jest kwestia dni roboczych oraz ustawowo wolnych od pracy. Jeżeli dzień po terminie płatności wypada na przykład w sobotę lub dzień wolny od pracy, wtedy termin ulega przesunięciu – do najbliższego dnia roboczego.
Czyli – nawet drobne opóźnienia w oddawaniu należności mogą przyczynić się do naliczenia ustawowych odsetek. Warto o tym wiedzieć – bo jest to dla przedsiębiorców swego rodzaju rekompensata za straty poniesione w wyniku braku wpłaty od kontrahenta.
Jak duża może być wartość odsetek? Przekonajmy się!
Maksymalna wysokość odsetek
Maksymalna wartość odsetek określana jest w oparciu o wysokość odsetek ustawowych. Co do zasady, nie może być przekroczona ich dwukrotność. Zatem, zgodnie z aktualnym prawem, ich wartość nie może być wyższa niż 10% w ciągu roku.
Z kolei odsetki ustawowe za opóźnienie wynoszą 7% w skali roku. Zatem, maksymalna wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie nie może przekroczyć 14% w ciągu roku.
Jak to dokładnie policzyć? Warto skorzystać z kalkulatora odsetek GOFIN. To rozwiązanie pozwoli na szybkie i łatwe określenie wartości odsetek.
Jak uniknąć odsetek
Stawka odsetek ustawowych jest tak wysoka, bo w teorii ma pomóc wierzycielowi w odzyskaniu przynajmniej części strat wynikających z braku płatności od kontrahenta. Warto pamiętać bowiem o tym, że koszty prowadzenia firmy w Polsce stale rosną. I nie chodzi tu bynajmniej tylko o płacę minimalną – stale rosną podatki oraz inne obciążenia, z jakimi przedsiębiorca musi sobie radzić.
Czy istnieje skuteczny sposób na uniknięcie odsetek? Cóż, z punktu widzenia przedsiębiorcy jest tylko jedna droga – maksymalnie sprawdzać wszystkich kontrahentów przed rozpoczęciem współpracy. Po prostu. Oczywiście warto to robić głównie w przypadku większych kontraktów – a więc takich, kiedy brak zapłaty mógłby położyć się cieniem na płynności finansowej przedsiębiorstwa.
Kolejna kwestia to zastrzeżenie określonej wysokości odsetek w porozumieniu o współpracy. Warto bowiem wiedzieć o tym, że przedsiębiorca wcale nie musi korzystać z odsetek ustawowych. W umowie można zawrzeć porozumienie o tym, że w przypadku braku płatności naliczona zostanie kara w określonej wysokości. Odsetki ustawowe są natomiast instrumentem, który ma wierzyciela jedynie chronić w przypadku, gdyby wysokość takiego zobowiązania nie została oddzielnie ustalona przez strony.
Więcej na temat tego jak liczyć odsetki ustawowe znajdziesz tutaj: https://erif.pl/baza-wiedzy/odsetki-za-opoznienie-platnosci-ustawowe-odsetki-jak-obliczyc-ich-wysokosc .